Onderweg zijn het wifi ei en Google translate mijn trouwe reisgenoten. Op de wereld worden meer dan 7000 talen gesproken. Ik spreek er 6. In Europa kan ik me daarmee goed verstaanbaar maken. In Japan ben ik wat betreft taal onthand. Verder dan kon'nichiwa, hallo en arigato, dank u wel, kom ik niet. En zelfs die woorden ontlokken vaak gegiechel. Ik vermoed dat ik de klemtoon anders leg of verkeerde klinkers uitrek.
Zelfs in de grote steden spreken maar weinig mensen Engels. Best lastig in de supermarkt. Ik ben naarstig op zoek naar yoghurt zónder suiker, op zich al een zeldzaamheid. Alle etiketten hebben echter uitsluitend Japanse karakters. Ik kan er geen chocola van maken. Geen nood: Japanners staan altijd klaar om te helpen. Ik schiet het supermarkt personeel aan. Niemand blijkt Iets anders dan Japans te spreken. Dan maar een andere shopper. Een studentikoos ogende jongen met bril wijst me in vloeiend Engels op de beste yoghurt. Hij loodst me desgevraagd zelfs tussen de schappen door naar de instant miso soep. Hij blijkt te studeren aan de universiteit naast de winkel en heeft een jaar in Europa gestudeerd, vandaar.
Wanneer in restaurants een Engelse menukaart ontbreekt, dan bieden plaatjes uitkomst. Ook niet altijd. Wat een lekker gerecht met veel groente lijkt, blijkt een bord vol kippenmaagjes met ondefinieerbare groene slierten. Als er noch een Engelse kaart, noch plaatjes zijn, dan is de truc, goed opletten wat de buren bestellen. Dat is meestal een populair gerecht. Het gewenste aantal kan ik aangeven door 1 of 2 vingers op te steken.
In een buitenwijk van Kyoto is met Google maps eenvoudig een restaurant in de buurt gevonden. Vanavond besluit ik vegetarisch te eten. Ik ben één van de eerste gasten. De menukaart is in het Japans. Nu biedt de translate app uitkomst. Heeft u een gerecht met groente? Het antwoord is een duidelijk Nee. Niet getreurd. Heeft u soep? Opnieuw een Nee. Heeft u dan misschien salade? Nee. Dit gaat niet werken.
Aan de muur hangen A4’tjes met Kanji karakters en een prijs. De duurste prijs lijkt, gezien de grafische opmaak, op een menuutje. Hierop wijzend wordt er eindelijk Ja geknikt. Oef, ik ben opgelucht dat we eruit zijn. Opstaan en afdruipen zou niet alleen voor mij gezichtsverlies betekenen.
De grill in het midden van mijn tafel wordt ontstoken. Misschien toch gegrilde groenten? Er verschijnt een grote schaal met vlees. Met heftige handgebaren wordt mij te kennen gegeven dat dit op de grill gebakken moet worden. Een tweede schaal wordt geserveerd, ook vlees maar nu van een andere soort. Dan er nog één en nog een, tot de hele tafel vol staat met met meer soorten dan mijn slager thuis heeft liggen. Tot zover mijn voornemen om vandaag vegetarisch te eten. Ik neem het zoals het komt en besluit te genieten van de gastvrijheid en de zorg waarmee alles is bereid. Het is lachwekkend. Wat bedoeld was als een vleesloze avond, eindigt in een vlezig festijn. De kok en ik nemen afscheid ieder met een brede glimlach, om verschillende redenen.
Op reis ontmoet ik TJ, een energieke tachtiger, ex-marinier uit de VS. Met zijn vrouw bezoekt hij het land waar hij jaren lang als jongeman gestationeerd is geweest. Hij vertelt een mooi verhaal uit die tijd, toen Google nog niet bestond. Onderweg in Hiroshima ziet hij naast een zaak een poster met lekkere gerechten. TJ stapt naar binnen en bestelt. De poster blijkt van de buurman. Hij laat zich niet kennen en wijst op een kom op de balie. De groene drab heeft de smaak van knoflook- en ginseng. Echt lekker is het niet. De enige gasten, twee oudere mannetjes gieren van de lach als hij het lege kommetje inlevert en vraagt wat het was. Het was de binnenkant van een slang. ‘Maar dat heb jij, als jonge man, toch helemaal niet nodig?!’ roepen de mannen. Wat blijkt, deze zaak is gespecialiseerd in afrodisiaca. De slang en andere gerechten zijn krachtige potentie verhogend middelen. Google translate had hier ongetwijfeld uitkomst kunnen bieden.